Poza domem. Jeżeli burza zastanie nas poza domem, należy:

• jak najszybciej znaleźć bezpieczne schronienie;
• unikać przebywania pod drzewami;
• unikać przebywania na otwartej przestrzeni;
• jeżeli znaleźliśmy się na otwartej przestrzeni – znaleźć, o ile to możliwe, obniżenie terenu (starajmy się nie być najwyższym punktem) i kucnąć (nie siadać i nie kłaść się) ze złączonymi i podciągniętymi pod siebie nogami. Nogi powinny być złączone, ponieważ w przypadku uderzenia pioruna, na skutek powstania różnicy napięć (tzw. napięcia krokowego), może dojść do przepływu prądu między stopami;
• jeżeli pływamy w wodzie lub znajdujemy się na łodzi – wyjść na brzeg i oddalić się od wody, gdyż woda jest doskonałym przewodnikiem elektrycznym;
• unikać dotykania przedmiotów wykonanych z metalu oraz przebywania w ich pobliżu – przedmioty metalowe mogą „przyciągać” pioruny;
• pozostać w samochodzie (jeżeli jesteśmy akurat w podróży) – samochód stanowi dobrą ochronę przed uderzeniem pioruna;
• natychmiast przykucnąć, jeżeli czujemy ładunki elektryczne w powietrzu, a włosy „stają nam dęba”;
• osoby przebywające w grupie na otwartej przestrzeni powinny się rozproszyć na odległość kilkudziesięciu metrów, aby w przypadku uderzenia pioruna, część grupy mogła udzielić pomocy porażonym;
• jeżeli widzisz zwisające przewody elektryczne, pod żadnym pozorem do nich nie podchodź i natychmiast powiadom odpowiednie służby.

W domu. Jeżeli podczas burzy przebywamy w domu, należy:

• unikać używania sprzętów elektrycznych i elektronicznych zasilanych z sieci (suszarek do włosów, mikserów itp.), ponieważ korzystanie z tych urządzeń, w przypadku uderzenia pioruna w naziemną sieć elektroenergetyczną, grozi porażeniem impulsem rozchodzącym się w przewodach instalacji elektrycznej;
• odłączyć od sieci elektroniczny sprzęt domowy (sprzęt RTV, komputery) – to uchroni go przed uszkodzeniem w przypadku tzw. przepięcia, będącego skutkiem uderzenia pioruna w infrastrukturę elektroenergetyczną;
• przygotować latarkę z bateriami, na wypadek przerw w dostawie prądu;
• jeżeli widzisz iskrzenie domowej instalacji elektrycznej, popalone przewody lub czujesz swąd – wyłącz elektryczność oraz gaz i natychmiast wezwij odpowiednie służby techniczne.

Porażenie piorunem – co robić:

• należy zbadać stan ogólny poszkodowanego;
• trzeba sprawdzić czy oddycha i czy tętno jest wyczuwalne;
• jeżeli u osoby porażonej piorunem doszło do zatrzymania oddechu, należy jak najszybciej rozpocząć sztuczne oddychanie, natomiast jeżeli tętno nie jest wyczuwalne – niezbędne jest rozpoczęcie resuscytacji krążeniowo-oddechowej, czyli zewnętrznego masażu serca.

Nawalne deszcze, burze, silny wiatr – zalecenia

Burze, intensywne opady deszczu oraz huraganowy wiatr są naturalnymi zjawiskami pogodowymi i występują z różną siłą. Zjawiska te szybko przemieszczają się i mogą być niebezpieczne.

Zanim nadejdzie żywioł, zastanów się,
czy Twój dom jest bezpieczny.

Działaj przed szkodą!

Przed wystąpieniem żywiołu:

1. Upewnij się, czy wszyscy członkowie Twojej rodziny wiedzą, jak postępować w czasie niebezpieczeństwa oraz naucz ich jak w razie zagrożenia wyłączać gaz, elektryczność i wodę.
2. Opracuj plan komunikowania się w czasie zagrożenia.
3. Naucz dzieci, jak i kiedy wzywa się policję, straż pożarną lub pogotowie oraz jak korzystać z mediów lokalnych (radio, TV).
4. Przygotuj rzeczy, które należy zabrać podczas ewentualnej ewakuacji tj. dokumenty, odzież, żywność, wartościowe przedmioty.
5. Poinformuj najbliższych o zbliżającym się niebezpieczeństwie.

Zachowanie w domu:

1. Słuchaj aktualnych prognoz pogody w środkach masowego przekazu. W celu uzyskania komunikatu o zagrożeniu i sposobach postępowania, miej przygotowane radio na baterie, ustawione na częstotliwości radia regionalnego.
2. Usuń z balkonów, tarasów i parapetów rzeczy, które mogą zostać porwane przez wiatr. Pamiętaj, że mogą one stworzyć niepotrzebne zagrożenie dla Ciebie, Twoich bliskich i osób postronnych.
3. Zamknij okna i drzwi.
4. W miarę możliwości wyłącz urządzenia elektryczne i gazowe.
5. Nie planuj spacerów, wycieczek, w miarę możliwości nie wychodź z domu.
6. Zabezpiecz minimalny zapas wody pitnej, żywności i niezbędnych lekarstw.
7. Sprawdź czy masz w pobliżu sprawne oświetlenie awaryjne (np. latarkę na baterie i zapas baterii) oraz naładowany telefon komórkowy.
8. Nie obserwuj niebezpiecznych zjawisk pogodowych. W czasie nawałnicy nie podchodź do okien i drzwi, usiądź pod ścianą nośną, z daleka od okien i drzwi, najlepiej na najniższej kondygnacji, np. w piwnicy.
9. Podczas burzy, staraj się nie korzystać z telefonów stacjonarnych przewodowych oraz urządzeń elektrycznych, przede wszystkim tych obsługiwanych ręcznie (np. suszarek do włosów, elektrycznych szczoteczek do zębów, elektrycznych maszynek do golenia) – korzystanie z tych urządzeń grozi porażeniem impulsem rozchodzącym się w przewodach instalacji.
10. Sprzęt elektroniczny odłącz od sieci elektrycznej i innych instalacji przewodowych (np. instalacji antenowych, telekomunikacyjnych, sieci internetowych, TV kablowej itp.). Zapewni to ochronę tych urządzeń przed skutkami wyładowań atmosferycznych.

Jeżeli jesteś na otwartej przestrzeni:

1. Unikaj otwartej przestrzeni. Jeżeli nie masz możliwości schronienia się przed burzą lub huraganem, najlepiej wykorzystaj zagłębienia terenu (rów, głęboki dół) – podczas huraganu schroń się w nim; podczas burzy nie siadaj, nie kładź się na ziemi – przykucnij (bezpiecznie jest kucnąć ze złączonymi i podciągniętymi do siebie nogami. Po uderzeniu pioruna, w wyniku rozpływu ładunku w postaci prądów powierzchniowych, może dojść do przepływu prądu między stopami).
2. Nie szukaj schronienia pod drzewami, słupami, liniami energetycznymi i lekkimi konstrukcjami, takimi jak wiaty autobusowe i tramwajowe.
3. Podczas burzy, odsuń się od metalowych przedmiotów i nie dotykaj ich, gdyż mogą one ściągać wyładowania atmosferyczne.
4. Podczas burzy, staraj się nie używać telefonu komórkowego.

Jeśli jesteś nad wodą:

1. Wyjdź z wody – pamiętaj, woda jest doskonałym przewodnikiem elektryczności.
2. Opuść żaglówkę, łódź, ponton, rower wodny, kajak itp. – przycumuj je do brzegu.

Gdy jedziesz np. samochodem:

1. Jeżeli bardzo silny wiatr lub intensywne opady deszczu zaskoczą Cię podczas podróży samochodem, najlepiej nie kontynuuj jazdy. Nawałnicę najlepiej przeczekać w budynku.
2. Zmniejsz prędkość jazdy i miej świadomość, że gdy wyjeżdżasz z zalesionego lub zabudowanego terenu, gwałtowny podmuch wiatru może spowodować utratę panowania nad pojazdem i doprowadzić do wypadku.
3. Zatrzymaj się na poboczu (włącz światła awaryjne) lub na najbliższym parkingu czy stacji benzynowej.
4. Nie zatrzymuj się oraz nie parkuj pojazdu pod słupami i liniami energetycznymi oraz pod drzewami. Wysokie elementy doskonale przyciągają wyładowania atmosferyczne i najlepiej, aby nie przebywać podczas burzy w ich pobliżu. Złamana gałąź lub drzewo może przygnieść samochód i osoby w nim przebywające.

Pamiętaj, że chwilowa poprawa pogody oraz cisza nie oznaczają, że jest bezpiecznie. Przed wyjściem upewnij się, jaka jest sytuacja.

ZAWSZE, jeśli zauważysz kogoś, kto wygląda na osłabionego,
zainteresuj się tą osobą, udziel jej pomocy
lub poinformuj odpowiednie służby o zaistniałej sytuacji

ZADZWOŃ!
pod jeden z poniższych bezpłatnych numerów czynnych całą dobę:
112 Numer Alarmowy
997 Policja
998 Straż Pożarna
999 Pogotowie Ratunkowe

Na podst. mat. PUW/UM