Powstańcza rekonstrukcja historyczna w Choroszczy
W ramach projektu „Czas na historie – wokół pamiątek i wspomnień dotyczących powstania styczniowego na terenie gminy Choroszcz”, Miejsko-Gminne Centrum Kultury i Sportu w Choroszczy, 26 października – dokładnie w 161. rocznicę stracenia powstańców styczniowych, zorganizowało rekonstrukcję historyczną.
Błonia Jana Pawła II w Choroszczy zalały się strzałami karabinów i hukiem armat, strzękiem kos i dymami wybuchającego. To wszystko za sprawą rekonstruktorów z Konnej Grupy Rekonstrukcji Historycznych „Kresy” z Białegostoku, Grupy Historyczno-Edukacyjnej „Szare Szeregi”, 10. Białostockiej Drużyny Harcerzy „Szczyt” im. 10. Pułku Ułanów Litewskich oraz z Grupy Rekonstrukcyjnej „Invictus 1863”, którzy odtwarzali sceny związane z powstaniem styczniowym. Rekonstrukcja została przeprowadzona dokładnie w 161. rocznicę straceń trzech powstańców w Choroszczy.
Scenariusz rekonstrukcji oparty był na istniejącym w gminie Choroszcz przekazie ustnym, opowiadającym o potyczce lokalnych powstańców z wojskiem rosyjskim, której wynikiem były egzekucje przeprowadzone na pojmanych powstańcach na wzgórzu zwanym „Szubienicą”. CO, prawda, badania archiwalne jasno wykazały, że w okolicach Choroszczy nie doszło do żadnych walk polsko-rosyjskich w 1863 r., niemniej prawdą jest, że za działania powstańcze zostało straconych czterech mieszkańców obecnej gminy Choroszcz, zaś kilkudziesięciu kolejnych zostało ukaranych w inny sposób. W szczególny sposób w naszej gminie czcimy pamięć rozstrzelanego 26.10.1863 r. powstańca Ksawerego Markowskiego, a także innych: Wincentego Oświecińskiegoi Jana Rogowskiego, którzy zostali powieszeni, zaś trzy dni wcześniej, w Grodnie został rozstrzelany Dominik Toliński.
Pamięć o powstaniu styczniowym w naszej Gminie jest szczególnie żywa, cieszymy się więc, że naszym mieszkańcom, po raz pierwszy, mogliśmy zaproponować takie wyjątkowe historyczne widowisko.